Niet alle jongeren kunnen zomaar weer naar school. Sommige leerlingen zitten al langere tijd thuis en hebben hulp nodig om weer in het onderwijs te stappen. Op VSO Atalant (Asteria College en Klimopschool vso) bieden we met het Plustraject een plek waar leerlingen op hun eigen tempo begeleid worden richting een terugkeer naar school. Geen standaard aanpak, maar maatwerk – afgestemd op wat de leerling nodig heeft.
Onderwijs op maat, ook buiten de schoolmuren
Veel leerlingen starten hun traject op een dagbesteding om structuur te behouden of weer op te bouwen. Daar wordt onder andere gewerkt aan voorbereidende schoolse vaardigheden. Vanuit het Plustraject kan de docent naar de dagbesteding komen en samen met de leerling langzaam het onderwijs weer opbouwen. Het begint met contact maken. Soms betekent dat eerst samen paarden borstelen, sporten, een praatje maken of wandelen – dingen die aansluiten bij de interesses van de jongere, voordat we met schoolwerk aan de slag gaan.
Vertrouwen opbouwen kost tijd
Als het vertrouwen er is, starten we stap voor stap met onderwijsactiviteiten. De docent begeleidt de leerling gemiddeld twee uur per week op locatie, en daarnaast kan de leerling thuis of op de dagbesteding aan opdrachten werken. Een traject in het Plustraject kan tot twee jaar duren, en elke leerling volgt z’n eigen tempo. Eén ochtend per week kunnen leerlingen les volgen op school in een klein groepje en wordt toegewerkt naar doorstroom naar een klas in de school. Ook is er wekelijks een Rots & Water training waar ze aan mee kunnen doen.
Waarom school niet altijd vanzelfsprekend is
De jongeren in het Plustraject hebben vaak veel meegemaakt. Soms is er een verschil tussen hun cognitieve en sociaal-emotionele ontwikkeling, waardoor ze jarenlang overvraagd zijn. Veel leerlingen hebben een meervoudige, complexe hulpvraag en het gevoel gehad dat school niet lukte, dat ze niet voldeden. Het vertrouwen in onderwijs is dan weg – en dat bouwen we stap voor stap weer op. Dankzij een experimenteerregeling kunnen we onderwijs bieden buiten de school en de onderwijstijd aanpassen aan wat haalbaar is.
Leren gaat verder dan rekenen en taal
In het onderwijsprogramma is veel aandacht voor sociale vaardigheden, emotionele ontwikkeling en burgerschap. Door hier samen aan te werken, groeit het zelfvertrouwen van de leerling – en dat helpt bij een succesvolle terugkeer naar school. Natuurlijk is er ook aandacht voor de hoofdvakken zoals Nederlands en rekenen, maar altijd op een manier die past bij de leerling.
Samen kom je verder
De kracht van het Plustraject zit ‘m in samenwerking. Leerlingen én ouders hebben vaak al een hoop hobbels genomen, dus een terugkeer naar school is spannend. We werken samen met de leerling, met ouders én met het netwerk eromheen – zoals zorgboerderijen en jeugdhulp. Iedereen brengt z’n eigen expertise mee, en als we dat goed op elkaar afstemmen, kunnen we echt iets betekenen.
Meer mogelijkheden, meer maatwerk
We werken met meerdere zorgaanbieders op verschillende locaties. Dat betekent meer keuze en betere afstemming op wat een leerling nodig heeft. Voor docenten betekent dat wel meer afstemming en reistijd, maar dat is nog goed in te passen in het programma.
Soms lukt het niet – en dan kijken we samen verder
Niet elk traject leidt terug naar school. Soms blijkt dat een schoolse setting gewoon te veel is. Ook dan blijven we betrokken. Samen met alle betrokkenen zoeken we naar een passend vervolg. We laten niet los, maar begeleiden naar een plek waar de jongere zich verder kan ontwikkelen en dragen over als die plek gevonden is.
Coachen met een hart
Docenten in het Plustraject werken vooral coachend. Ze helpen leerlingen om hun eigen kracht te ontdekken. Veel jongeren hebben te maken gehad met faalangst en tegenslagen, en dan is het belangrijk dat er iemand is die zegt: “Je bent goed zoals je bent.” Dat is precies de houding waarmee we ze weer laten groeien in hun zelfvertrouwen.
Vooruitkijken: samen bouwen aan de toekomst
Voor de toekomst willen we dit project meer bekendheid geven. Het is namelijk gewoon mogelijk binnen de bestaande wet- en regelgeving. De ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en van Volkshuisvesting, Wonen en Sociale Zaken hebben een experimenteerregeling ontwikkeld om onderwijs en zorg vijf jaar de mogelijkheid te bieden om nader tot elkaar te komen in de ondersteuning van kinderen. Hierdoor wordt het mogelijk om, ten opzichte van een standaard onderwijsprogramma, wettelijk gezien aanpassingen te doen in onderwijstijd, locatie en inhoud. VSO Atalant neemt deel aan deze regeling.
Verder willen we nog nauwer samenwerken met zorgpartners en hopen we dat het concept van het Plustraject breder beschikbaar komt. Hiervoor werken we intensief samen met OpMaat (ook onderdeel van Ozeo). Want als iets werkt, waarom zouden we het niet breder inzetten?